In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018 legde de actiegroep ‘Citadelpark voor Kinderen’ 25 vragen voor aan alle politieke partijen. Hier ontdekt u hoe zij de toekomst van het Citadelpark zien.
PVDA en Vlaams Belang reageerden niet en ontbreken dan ook in dit overzicht.
Link: https://drive.google.com/open?id=1ivDbN1OgMoaQLc70VfUeTl-aMZEDkNES
In 2011 richtte een geëngageerde groep buurtbewoners en gebruikers van het Citadelpark de actiegroep ‘Citadelpark voor kinderen’ op. Via uiteenlopende initiatieven tracht de groep bij te dragen tot de noodzakelijke en dringende opwaardering van het Citadelpark. Onder impuls van de actiegroep en met steun van de buurt en de stad Gent wisten we onder meer een parking in een succesvolle speeltuin te veranderen en het park meer autoluw te maken. Er blijven evenwel nog tal van uitdagingen. Omdat de actiegroep op constructieve wijze wil blijven bijdragen aan de herontwikkeling van het park formuleerden we vanuit ons Manifest van 2011 en de actuele toestand enkele toekomstgerichte krachtlijnen:
Het Citadelpark is eerst en vooral een park. Alles vertrekt vanuit liefde en respect voor het park. We ondersteunen een openbaar beleid dat de parkfunctie laat primeren bij initiatieven om de cultuurinfrastructuur in en rond het Citadelpark te ondersteunen, te versterken en verder te ontwikkelen. De vraag moet zijn wat gebouwen of evenementen kunnen betekenen voor het park en niet wat het park kan betekenen voor de gebouwen of de evenementen. Dat park mag niet herleid worden tot het decor voor gebouwen (of evenementen), maar moet geïntegreerd worden in de wijk en het buurtleven. Een levendig en weloverwogen verzorgd park is, als tuin, een meerwaarde voor de buurt, een attractiepool voor alle Gentenaars en een uithangbord voor de stad.
Het Citadelpark is een groene long. Een rustgevende plek voor zachte recreatie en beweging. Het park heeft niet enkel een onschatbare botanische en zoölogische waarde maar speelt ook een belangrijke rol in de strijd tegen luchtvervuiling. Daarom ijveren we voor een schoon, groen, veilig en autovrij park. Het onderhouden en beschermen van planten en bomen blijft een prioriteit. Daarnaast is het uitvaardigen en het controleren van een verbod op zowel gemotoriseerd vervoer als het parkeren van voertuigen in het park – én een strikte controle op de naleving ervan – een belangrijk signaal naar het bekampen van geur- en geluidshinder, luchtvervuiling en zwerfvuil. Zo kan het park bijdragen aan een leefbare omgeving waar het goed en gezond is om te leven.
Het Citadelpark is er voor mensen. Het park kan fungeren als een motor in de verdere ontwikkeling van de stationswijk als een jonge, diverse, harmonieuze en dynamische buurt. Het actief betrekken van buurtbewoners, scholen, (jeugd)verenigingen en handelaarscomités bij het parkbeleid is daarvoor cruciaal en noodzakelijk.
Het Citadelpark is een park voor kinderen. Dat relatief kleine, kindvriendelijke ingrepen kunnen leiden tot grote transformaties bewijst de omvorming van de Azaleaparking tot de huidige speeltuin. Een bijzonder succesvolle ingreep, mede door de uitstekende locatie (dicht bij de ingang op een veilige plek met veel openheid, ruimte en passage), die het sociale leven bevordert, scholen en vakantiewerking extra faciliteiten bezorgt en het park weer een attractiepool voor kinderen tot ver buiten de wijk maakt. Het behoud van de speeltuin op de huidige locatie is een must. Bijkomende speelfaciliteiten creëren voor kinderen van alle leeftijden is een volgende stap. Locaties zoals de betonplaat en de omgeving van het gebouw van het dierenasiel zijn hier opties.
Het Citadelpark is een gastvrij park. Wandelende, fietsende en spelende parkbezoekers verdienen een veilige, gastvrije en verzorgde recreatieve omgeving. Dat betekent dat autoverkeer blijvend en permanent geweerd moet worden maar ook dat de verloedering (paden, prieel, amfitheater,…) plaats moet maken voor een grondige herwaardering van het park. Momenteel levert de Groendienst van Stad Gent verdienstelijke inspanningen om het park te onderhouden, maar aanvullend dienen de pijnpunten opgelijst en gericht aangepakt te worden. Om schade, overlast en extra kosten ten gevolge van evenementen in het park of in de gebouwen van het park te vermijden dient in samenspraak met de buurt een draaiboek met regels, normen en maatregelen te worden opgesteld dat organisatoren moeten volgen.
Het Citadelpark is een historisch park met toekomstmogelijkheden. Het Citadelpark is een brok geschiedenis en dat vergeten aspect dient opnieuw belicht te worden via verschillende initiatieven en activiteiten. Wandelingen-met-gids, publicaties, parkvriendelijke activiteiten en expo’s i.s.m. de omliggende musea en instellingen (scholen, universitaire instellingen, Huis van Alijn,…) kunnen het historische perspectief op een onderhoudende en speels-didactische wijze onder de aandacht brengen van scholieren, Gentenaars en eco- en cultuurtoeristen. Kinderroutes, thematische wandelingen, activiteiten in het kader van de Dag van het Park of de Erfgoeddag (waarbij de link tussen het park en de omgeving – woningen én musea – kan gelegd worden); de lijst van mogelijke activiteiten is lang. De verhuis van het dierenasiel opent mogelijkheden om het gebouw een park- en bezoekersvriendelijke nieuwe bestemming te geven (Infocentrum, spelotheek, Floraliënbibliotheek, buurtruimte, seniorenclub,…). Om een door de buurt gedragen keuze te maken is overleg met lokale bewoners en horeca onontbeerlijk. Net als een grondige studie van de haalbaarheid, de modaliteiten en de perspectieven.
Het Citadelpark is parkgebied. Activiteiten die belastend zijn voor mens en milieu zijn uitgesloten. Zo is de door een telecomoperator gerealiseerde uitbreiding van het schakelcentrum in het ICC, gezien het risico dat het inhoudt en de ruimte die het inneemt, ongepast. Het is aan de stad Gent om erover te waken dat bij dergelijke plannen niet alleen de gevolgde procedures worden gecontroleerd maar ook dat het karakter van het Citadelpark als parkgebied niet wordt aangetast.
Het Citadelpark is geen parking. De betonnen vloerplaat van de voormalige Hal 6 blijft een doorn in het oog van al wie houdt van het park. Het is een vuile, afgrijselijk lelijke ruïne die een sterk negatief effect heeft op de sfeer en uitstraling van het park. Bovendien is het verloren ruimte die niet vraagt om lapmiddelen (camouflage door plantenbakken, tijdelijke speeltuigen,…) maar om een radicale oplossing. Met name het opbreken en verwijderen van het beton en het integreren van de ruimte in het park. Het gebruik van deze plaat en andere locaties in het park als parking is totaal onverzoenbaar met toekomstgerichte verkeers- en circulatieplannen.
Het Citadelpark is een beschermd landschap, geen bedrijventerrein. Activiteiten in het ICC en de Floraliënhal moeten een meerwaarde bieden aan het park. Het park overbelasten en in een dienende functie wurmen is uit den boze. Aangezien industriële activiteit niet verzoenbaar is met een parkfunctie dient met de cateraar een uitdoofscenario te worden opgesteld. Want zoals het Agentschap Openbaar Erfgoed in een e-mail van 24 september 2013 stelde: “Het ICC geeft een zeer zware belasting op het park, niet alleen ruimtelijk, maar ook naar invulling van het gebouw toe zijn er een aantal zaken die niet ten dienste staan van het gebouw en een impact hebben op het park” en “vanuit erfgoedoogpunt is het niet wenselijk dat deze industriële cateraar op lange termijn binnen het beschermd landschap werkzaam blijft”. Algemeen geldt dat het Citadelpark geen bedrijvencentrum is maar een beschermd landschap. De aanwezige gebouwen zijn te gast in het park en zowel verbouwingen als bestaande en nieuwe activiteiten mogen de draagkracht van de buurt niet overschreiden en dienen steeds de parkfunctie te laten primeren. In plaats van het park te reduceren tot een decor moeten gebouwen openen naar het park. Streefdoel is het verkleinen van de footprint en bouwvolume van gebouwen en paden én het verminderen van de parkeerdruk van in het ICC actieve bedrijven.
Het Citadelpark is een ontmoetingsruimte. In het park ontmoeten jong en oud elkaar, maar ook mens en natuur. De aanwezigheid van musea als dichte buren van het park laat ook toe om nieuwe ‘ontmoetingen’ te creëren door kunst te integreren in het park. De Floraliënhal kan als ‘public umbrella’, als neutrale publieke polyvalente ruimte, eveneens ontmoetingen (tussen gebouwen, park en bezoekers) stimuleren. Wanneer het park en de gebouwen echt van iedereen zijn, en niet het speelterrein van privéondernemingen en VIP-events, dan wordt de betrokkenheid van de buurtbewoners groter.
Het Citadelpark verdient constante aandacht. Geregeld duiken er kleine en grote problemen op (sluikstort, vandalisme, geluidsoverlast, verkeer in het park, slechte staat van de paden,…) die leiden tot wrevel en ongemakken. Het aanstellen van een coördinator die niet enkel een aanspreekpunt is voor klachten maar ook toeziet op het naleven van de opgelegde voorwaarden van vergunde activiteiten of evenementen is daarom cruciaal. Verder is het centraliseren en publiceren van een agenda met alle activiteiten in de site Citadelpark, uitwisseling van informatie en overleg met actiegroepen zoals ‘Citadelpark voor kinderen’ belangrijk om problemen te ontmijnen en buurtparticipatie te stimuleren.
Het Citadelpark heeft nood aan visies en keuzes (op lange termijn). Een langetermijnplanning is even noodzakelijk als een draaiboek bij concrete werken of veranderingen om de af te leggen weg en de afzonderlijke stappen overzichtelijk te houden en er voor te zorgen dat alles volgens het basisprincipe ‘de parkfunctie primeert’ verloopt. We vragen van de beleidsvoerders en politieke partijen een engagement op dit vlak. Daarnaast dienen in het licht van transparantie en burgerparticipatie werkgroepen, waar ook buurtbewoners deel van uit maken, te worden opgezet om dossiers zoals de veranderingen bij het ICC en de Leopoldskazerne, de nieuwe functie van het dierenasielgebouw of de uitwerking van het ‘public umbrella’ concept voor de Floraliënhal tegen het licht te houden.
Artikel in De Standaard van 7 december 2013
Geld voor 29 nieuwe Gentse parken, maar niet voor Citadelpark
Honderd miljoen euro is nodig om het Citadelpark een serieuze make-over te geven. Dat bedrag werd in 2010 naar voor geschoven, samen met plannen om het grootste stadspark van Gent te vernieuwen. Het idee was om de Floraliahal opnieuw een glansrol te geven en open te maken.
Geschrapt
Eind 2011 werd een ontwerpbureau aangesteld om het Citadelpark te hertekenen. Het toenmalige stadsbestuur sprak over een termijn van tien jaar. De komende vijf jaar is er echter geen geld voor het park. Dat zei schepen van Openbaar Groen Tom Balthazar (SP.A) donderdag.
‘Gezien de budgettaire situatie moest er worden geschrapt. We hebben gekozen om voorlopig te investeren in buurten waar te weinig groen is’, zei Balthazar. ‘Het Citadelpark is vandaag al een prachtig park.’
Voor extra studiewerk is wel honderdvijftigduizend euro gereserveerd. Met kleinere ingrepen zoals het rooien van bomen en struiken wordt het park ook veiliger en frisser gemaakt.
Oude Dokken
Voor de aanleg van 29 parken en groenzones over de hele stad is er wel geld: 24,73 miljoen. Staan onder andere op de agenda voor een (her)aanleg voor 2019: het Bloemekesparkhet Trambrugpark in het Rabot, twee nieuwe parken in de Oude Dokken, een heraanleg van het Baudelopark en de Begijnhofdries en het Buffalopark aan het oude Ottenstadionen het Porrepark in Gentbrugge.
… de Gemeentelijke Commissie voor Ruimtelijke Ordening van de stad Gent (GECORO), adviseert over alle aangelegenheden die betrekking hebben op de ruimtelijke ordening en stedenbouw in Gent? Wist je dat deze commissie op 2 oktober 2012 beraadslaagde over de ontwerpgrammatica voor het Citadelpark? Wist je dat het verslag van deze vergadering consulteerbaar is via de website van de stad Gent (via deze link)?
Sinds de eerste vergadering van de klankbordgroep op 2 mei 2012, heeft de stad nog drie inspraakmomenten georganiseerd, en dit op 27/09/12, 20/12/12 en 19/03/13. De klankbordgroep Citadelpark is een overlegplatform tussen inwoners, belanghebbende organisaties en de stad over de vernieuwing en herwaardering van het park. De groep volgt het hele proces vanaf de opmaak van de ontwerpregels – de zogenaamde ontwerpgrammatica – tot en met de uitvoering van de concrete projecten. Het actiecomité ‘Citadelpark voor Kinderen’ was op elk van deze overlegmomenten ruim vertegenwoordigd.
Met uitzondering van de eerste klankbordgroep die een overwegend informatief karakter had, werden tijdens de volgende bijeenkomsten de tussentijdse rapporten van het studiebureau over de ontwerpgrammatica besproken. Er werd gebrainstormd over verschillende thema’s zoals het parkprogramma, groen, het amfitheater, de gebouwen in het park, sport, paden en verkeer. Ook was er telkens aandacht voor de opvolging van de korte-termijn-maatregelen (zie artikel ‘Evaluatie tienpuntenplan…’). ‘Citadelpark voor kinderen’ blijft waakzaam voor de volgende lange termijn- aandachtspunten:
1. parkfunctie moet primeren
‘Citadelpark voor kinderen’ blijf bij haar standpunt dat de parkfunctie van het Citadelpark en haar historische waarde boven alles moeten blijven primeren. Activiteiten en evenmenten mogen de draagkracht van het park niet overstijgen. Laat het park gewoon een park zijn. Het rijke bomenbestand en de bestaande flora en fauna verdienen extra aandacht.
2. volledig verkeersvrij maken van het park
Het park moet absoluut kindvriendelijk zijn en veilig voor elke gebruiker. Het is bijgevolg evident om gemotoriseerde voertuigen uit het park te weren. Met de komst van de nieuwe speeltuin wordt dit aspect nog belangrijker. Ook de verkeerslus richting dierenasiel ter hoogte van de vijver blijft voor ‘Citadelpark voor kinderen’ een bezorgdheid. De stad wenst de lus rond het dierenasiel te vrijwaren om de werking van het dierenasiel niet in het gedrang te brengen.
3. de uitbreiding van de gebouwen (SMAK, ICC,…):
Het plan dat vandaag voorligt laat toe dat de bestaande functies in het park verder kunnen uitbreiden (SMAK, ICC,…), weliswaar zonder te raken aan de footprint van de gebouwen. Het is daarom noodzakelijk dat in het park een maximale bouwhoogte vastgelegd wordt. Wanneer het gebouwde volume toeneemt, zal dit ongetwijfeld tot gevolg hebben dat ook het aantal evenementen en activiteiten zal toenemen. ‘Citadelpark voor kinderen’ vraagt een duidelijke afbakening van het aantal en van het soort evenementen die in het park kunnen worden toegelaten. Cateringbedrijven en technofuiven horen volgens ‘Citadelpark voor kinderen’ in geen geval thuis in het park.
4. de logistieke verdieping onder het ICC:
In de ontwerpgrammatica is de realisatie van een ruime logistieke ondergrondse verdieping voorzien voor de toelevering van het ICC, Floraliënhal enz… ‘Citadelpark voor kinderen’ vraagt garanties dat deze verdieping nooit kan omgevormd worden tot een ondergrondse parking.
5. de toekomstige invulling van de Floraliënhal
Eén van de belangrijke voorstellen die op tafel liggen is het openwerken van de Floraliënhal en het inzetten ervan als zogenaamde ‘public umbrella’ die dienstig is voor het publiek in het algemeen, een idee dat ‘Citadelpark voor kinderen’ erg genegen is. ‘Citadelpark voor kinderen’ vreest echter dat, wanneer de functies rondom de hal niet worden afgebouwd maar worden uitgebreid en versterkt, de neutraliteit van de ‘public umbrella’ zal worden aangetast. De ruimte zal snel worden geclaimd voor de organisatie van vipgebeurens en zal dus veeleer een private in plaats van een publieke ruimte worden.
Met de huidige plannen stelt ‘Citadelpark voor kinderen’ zich ernstige vragen over de sterke klemtoon die men legt op het instandhouden en uitbouwen van de gebouwen in het park terwijl men in het duister blijft over waar het plan voor het park werkelijk inzet op de parkfunctie voor de stad en voor de buurt? Wellicht biedt precies de ruimte van de Floraliënhal mogelijkheden om in te zetten op deze parkfunctie. De gebouwencluster kan doorbroken worden, het klassieke park kan zoveel mogelijk bewaard worden, de Floraliënhal biedt als ‘public umbrella’ de ruimte voor een hedendaagse toevoeging aan het park. Het is de plek waar extra ruimte kan geboden worden aan de buurt, niet in het minst aan de diverse scholen in de buurt.
6. het statuut van de ontwerpgrammatica:
‘Citadelpark voor kinderen’ vraagt zich af wat het statuut is van de ontwerpgrammatica. In hoeverre is deze grammatica – na goedkeuring door de bevoegde instanties – bindend? Hoe zal men de uitgangspunten op lange termijn bewaken?
‘Citadelpark voor kinderen’ stelt verder vast dat waar de ontwerpgrammatica concrete uitspraken doet over het park, deze zeer vaag blijft over de gebouwen. ‘Citadelpark voor kinderen’ stelt zich dan ook de vraag of het masterplan – dat uiteindelijk een ontwerpgrammatica is geworden – wel voldoende is uitgewerkt en voldoet aan de initiële uitgangspunten, ondermeer feit dat men wil komen tot gebouwen die ‘te gast’ zijn in het park.
In december 2011 organiseerde het stadsbestuur een wandeling in het park. Tijdens die wandeling werden veel grootse plannen uiteengezet door de burgemeester en een aantal schepenen. Citadelpark voor Kinderen had een kersvers tienpuntenplan voor het Citadelpark bij. Hoe kunnen we op korte termijn, met weinig geld, veel parkgebruikers tevreden maken? Juni 2013 : we maken de balans op. Wat is er met ons tienpuntenplan gebeurd? Wat is ons rapport EN dat van het stadsbestuur ?
1 Vrachtwagens en verkeer uit het park: geslaagd met voorbehoud
de Paul Bergmansdreef en de Jules Bretondreef in de Leopoldlaan zijn opnieuw afgesloten als toegangen voor auto’s.
De Leopoldlaan is zone 30 en éénrichting geworden. Het aantal parkeerplaatsen is uitgebreid.
De stroom vrachtwagens die dag en nacht naar de cateraar reed is fel verminderd.
Toch blijven er ook vandaag nog auto’s door het park naar de cateraar rijden …
2 Schaf de Azaleaparking af: geslaagd
De Azaleaparking is weg. Op 29 juni wordt de nieuwe speeltuin ingehuldigd.
Het lukt steeds vaker om de bezoekers van events, zelfs VIP’s, naar de parkings van het Sint Pietersplein en het Sint Pietersstation te loodsen.
3 Personeel musea en cateringfirma’s parkeren niet in het park : net niet geslaagd
We moeten jammergenoeg vaststellen dat dit eindelijk gelukt is bij de cateraar, maar niet bij het personeel van het SMAK . Zijn die cultuurprofessionals koele lovers van het park en het groen? Wie weet gaan de ambtenaren van de stad binnenkort ook in het Zuidpark parkeren. Hier is nog werk aan de winkel!
4 Minimumverkeer aan maximum 10 km per uur, ook op toegangsweg naar het hondenasiel: niet geslaagd
Iedereen kan nog steeds de toegang naar het dierenasiel gebruiken, ook mensen die niet naar het dierenasiel gaan.
5 Paaltjes terugzetten in afwachting van verkeersvrij park: te delibereren
De paaltjes worden nog steeds vrolijk aan de kant gegooid door wie graag wil doorrijden bijvoorbeeld aan de zijkant van het SMAK.
De stad heeft een aantal paaltjes vastgezet. Deze paaltjes blijven nu uiteraard staan!
6 Opkuis werfmateriaal en zwerfvuil in het park : te delibereren
Het werfmateriaal en de resten van de werken in de buurt zijn langzaam verdwenen.
Alle goeie intenties ten spijt wordt het park niet altijd opgekuist en ligt de lelijke betonvlakte na de afbraak van Hal 6 er nog altijd even desolaat bij.
7 Ruim wekelijks vuil en zwerfvuil op in het park: niet geslaagd
Er zijn geen vuilbakken bijgezet in het park en zowel groot- als kleinschalige activiteiten zorgen ervoor dat er vuil achtergelaten wordt. Beterschap in zicht ?
Er is nood aan een parkattitude. Op warme dagen, lijkt het park na de middagpauze vaak op een stort. Sensibilisering is duidelijk niet gelukt.
8 Proper grasveld: niet geslaagd
De propere grasvelden, in de zomer ligweides, worden haast volledig ingepalmd door de verzameling grafzerken. Is Track nog niet helemaal afgelopen?
De helling is terug “grafzerkvrij” en wordt opnieuw een plaats voor sleeplezier in de winter.
9 Politiepatrouilles en/of een parkwachter: niet geslaagd
De parkwachter zou bestaan, maar niemand kent hem/haar of heeft hem/haar al gespot.
De politie komt niet meer of niet minder dan vroeger.
10 Beveilig uitrit richting station: niet geslaagd
Er is niets veranderd. De fietsers zoeven nog altijd de helling af, het park uit de rijweg op.
De chauffeurs die voorbijkomen hopen nog altijd dat ze geen fietser zullen aanrijden.
De balans mag er best zijn, maar er is nog geen reden tot juichen. Ons park is nog steeds geen tuin voor de buurt. Wij gaan door en hopen van het stadsbestuur hetzelfde.
We zijn nog steeds blij met jullie steun, mails, bedenkingen. We rekenen op jullie kritische kijk op wat er reilt en zeilt in het Citadelpark.
De nieuwe speeltuin is nog maar pas open – de officiële opening is pas gepland op 29 juni – en blijkt al een groot succes. De speeltuin wordt druk bezocht door mensen uit de buurt en daarbuiten. Het grote leeftijdsverschil is opvallend: studenten, ouders met kleine kinderen, jeugd, … Iedereen vindt de weg. Hieruit kunnen we alleen maar besluiten dat er duidelijk nood was aan een gevarieerd speelplein.
De Azalea-speeltuin (genoemd naar de voormalige Azaleaparking) is een mooie, open plek in het park. De speeltuin zorgt voor een dynamiek bij het binnenkomen in het park. Wat een verschil met een aantal maanden geleden toen de plek gedomineerd werd door grote vrachtwagens, bestelwagens en auto’s.
Het is ook leuk vast te stellen dat de spelende kinderen de andere parkprogramma’s (rustplaats, verpozen, wandeling, …) van het klassieke park niet verstoren.
De plaats lijkt goed gekozen. Waarom deze plaats ook niet behouden in het masterplan van de heraanleg? Een punt van discussie voor de volgende klankbordvergadering? De Floraliënhal zou dan een perfect verlengstuk kunnen zijn …
In het masterplan is een nieuwbouw met verschillende verdiepingen ter vervanging van het huidige “Casino”-gebouw gepland. Of dit een goede keuze is, stelt Citadelpark voor Kinderen zeer in vraag.
Midzomervertellingen op 16 juni
